College van b&w van Súdwest-Fryslân geeft zich bloot in serie: burgemeester Jannewietske de Vries

De politiek voelt vaak ver weg. Maar wat als we wethouders en burgemeesters niet zien als bestuurders, maar als gewone mensen met dromen en verhalen? In Súdwest-Fryslân waagden vijf wethouders en de burgemeester de sprong.

In de serie ‘Huize Hereman’ in Uitwellingerga spreekt presentator Joey Hereman uitvoerig met de bestuurders om ze beter te leren kennen en duikt hij met hen de keuken in. Wat drijft ze? Waar liggen hun passies? En hoe combineren ze hun privéleven met lokale politiek? De vierde gast is dit keer niet een wethouder maar burgemeester Jannewietske de Vries. Op het menu: een frisse watermeloensalade met feta, basilicum en munt.

En om maar gelijk met de deur in huis te vallen: de traditionele rollen in huize De Vries zijn wat koken betreft helemaal omgedraaid. Manlief Henk is de kok in huis en Jannewietske de Vries is er voor het zware werk. Ze lacht daarbij: “Ik doe het buitenwerk, de dakgoten, het schoonmaken en het snoeien in de tuin.”

Tweetalig onderwijs
Opgroeien doet ze in Grouw. Een fantastisch dorp, blikt ze terug. Een dorp met veel cultuur en geschiedenis. Ze vertelt dat ze op een school zat waar tweetalig onderwijs gegeven werd. 

Ze heeft in haar jeugd in het Fries leren lezen en schrijven. “Ik vond het leuk om ook Fries te praten. Dat was iets extra’s. Dat hadden die Hollandse kinderen niet.”

‘Verschrikkelijke periode’
Heel anders was dat toen ze op haar zestiende verhuisde naar Hellevoetsluis in Zuid-Holland omdat haar vader ander werk zocht. “Een verschrikkelijke periode”, zegt De Vries achteraf. “Enorme nieuwbouwwijken, geen cultuur zoals ik was gewend. Ik was totaal ontheemd.” 

Ze ging één dag naar school in Den Briel. “En toen kwam ik thuis en toen heb ik gezegd ik ga hier niet weer naartoe. Toen hebben ze me gelukkig even gelaten en ik ben een paar maanden thuis gebleven. En op een bepaald moment dacht ik van ja, ik moet toch weer. De knop ging om.”

Het heeft de burgemeester veel gebracht. “Ik heb geleerd om in hele verschillende omstandigheden er weer iets moois, iets goeds van te maken. En dat is daar ook gelukt.”

‘Goeie natuurijsslag’
De burgemeester heeft veel met het water en vooral als het bevroren is. Ze is een echte schaatser op natuurijs. Zodra het vriest liggen de schaatsen in de auto. Zelf vindt ze dat ze een ‘goeie natuurijsslag’ heeft. Daar kan ze heel lang op doorgaan. Ze bewees dat door de laatste Elfstedentocht in 1997 uit te rijden. 

Als er ooit weer een Elfstedentocht komt, dan rijdt De Vries die niet zolang ze burgemeester is. Ze heeft dan niet alleen de handen vol aan het evenement maar ze heeft ook een persoonlijke reden om niet mee te doen. 

“Ik heb zelf de knoop doorgehakt”, vertelt ze. “Het is zo zeldzaam dat het nog voorkomt. En dan gun ik ook jongere mensen  dat die een keer de tocht mogen schaatsen. Dus ik ben nu niet-rijdend lid.”

En dan is het tijd voor een boottocht. Eenmaal onderweg vraagt Hereman aan haar hoe slim je moet zijn als burgemeester? 

“Je moet overal een beetje verstand van hebben”, zegt ze. Ze volgde twee studies. “Als je jurist bent is dat wel handig. Als het gaat over veiligheid en openbare orde. Maar je moet overal wel een beetje verstand van hebben. Want alle onderwerpen komen ook voorbij in een gemeenteraad en in een college. En dat vind ik nou juist zo interessant. Die hele breedte van dat ambt.”

Soort Italiaanse familie
Haar ouders leven beiden niet meer maar speelden wel een belangrijke rol in haar leven. Zo belangrijk dat De Vries een boerderij kocht in Raard. Een huis voor de hele familie. “Met het idee om daar zo’n soort Italiaanse familie van te maken met verschillende generaties”, zegt ze. 

Voor haar ouders maakten ze een appartement in de stal. “En daar hebben we fantastisch met elkaar geleefd. We hebben steeds voor hen gezorgd. Dus ze zijn echt thuis, mooi met iedereen er omheen.”

Moederschap
Naast gesprekken over familie komt ook een groot verdriet in het leven van de burgemeester ter sprake: ze had graag moeder willen zijn. Ze vindt het goed om daar over te spreken. “Ik heb een aantal malen een miskraam gehad. En toen op een gegeven moment was ik gewoon te oud. Dus ik heb het heel lang geprobeerd. Het is nog steeds een hele tere plek.” 

Toch probeert ze er altijd wel weer iets van te maken. “Het leven gaat verder maar het heeft jaren gekost.”

Henk
Hereman en de burgemeester zoeken een goed plekje om de sloep aan te leggen en te genieten van hun zelfgemaakte watermeloensalade. Het gesprek gaat over hoe De Vries haar man Henk heeft leren kennen. Het verhaal gaat dat ze ooit als Friese gedeputeerde uit de dienstauto stapte en Henk, die toen wethouder in Leeuwarden was, vroeg: Wie is dat meisje en is ze nog vrij? 

De Vries moet er hartelijk om lachen. “Is dat zo?” Het ging in ieder geval heel snel, vertelt ze. “Henk was in ieder geval duidelijk en zo zeker en zo vol vertrouwen, dat ik dacht: nou dat is ‘m!”. 

We zijn wel een mooi koppel, luidt het oordeel. “Als ik terugkijk, dan heb ik een ontzettend mooi leven gehad.”

De serie Huize Hereman met portretten van de wethouders en de burgemeester is gemaakt in opdracht van streekomroep Súdwest-Fryslân en is deze week ook te zien op het tv-kanaal van de omroep.